Thẩm thấu 5 điều để giảm sốc khi phim chính thức ra mắt
Khi Prime Video – kênh streaming được Amazon chống lưng, thông báo sẽ thực hiện series dựa trên tiểu thuyết The Lord of the Rings (Chúa Nhẫn) và các phụ lục liên quan, đã có nhiều mong chờ lẫn nghi ngờ về tầm vóc của series. Nhìn lại trilogy huyền thoại The Lord of the Rings và trilogy The Hobbit, series của Prime Video chắc chắn nuôi tham vọng vô cùng lớn khi muốn tái hiện thế giới giả tưởng kỳ vĩ của nhà văn J. R. R. Tolkien. Để tránh lý do bản quyền, Prime Video đã chọn mốc thời gian hàng ngàn năm trước sự kiện The Hobbit và sự kiện diễn ra trong 3 phần phim Chúa Nhẫn.
Sau một thời gian dài chờ đợi, series cũng chính thức ra trailer và chọn cho mình một cái tên – The Lord of the Rings: The Rings of Power. Lấy bối cảnh Kỷ nguyên thứ 2 (Second age), series xoay quanh những sự kiện quan trọng góp phần định hình những gì đã diễn ra trong 2 bộ trilogy, bao gồm sự ra đời của chiếc nhẫn quyền lực One Ring, sự trỗi dậy của Chúa tể Bóng tối Sauron, vương triều Numenor sụp đổ và liên minh cuối cùng giữa tộc Người và tộc Elf.
Nhưng trailer của The Lord of the Rings: The Rings of Power vừa ra mắt đã gây tranh cãi dữ dội khi kết hợp một dàn diễn viên đa sắc tộc với yếu tố viễn tưởng và vào vai các thành viên của Tiên tộc. Lời phê bình nhiều nhất mà trailer nhận được là không toát lên khí chất của Chúa Nhẫn năm xưa, cũng như phá hỏng nguyên tác. Về điều này người viết có thể chắc chắn rằng ở thời điểm hiện nay, việc trông chờ một series lấy cảm hứng từ một thương hiệu kinh điển có thể tái hiện “khí chất” năm xưa là một điều vô nghĩa. Nên hãy thẩm thấu những điều này để bình tâm khi phim chính thức ra mắt.
Cái bóng của tác phẩm gốc quá lớn
Một điều không thể chối cãi là ba phần The Lord of the Rings để lại dấu ấn không hề nhỏ. Cho đến nay, đây vẫn là những phần phim được coi là phép màu của Hollywood. Những bộ phim này ra đời trong bối cảnh những mọt phim đang rất đói phim thuộc thể loại “Fantasy”. Từ phần The Fellowship of the Ring trở về trước, những bộ phim cùng thể loại như Dragon & Dungeon (2000) hay The Princess’s Bride hầu như chỉ nhắm đến việc giải trí và trở nên hài hước. Quy mô lẫn tầng ý nghĩa của The Lord of the Rings tại thời điểm đó là điều không tưởng và là một canh bạc mạo hiểm. Nhưng bộ phim đã thành công ngoài mong đợi, xác định một chỗ đứng vững chãi của thể loại mà bấy giờ luôn bị xem nhẹ như “Fantasy”.
Không chỉ có một The Lord of the Rings, mà còn phải là một The Lord of the Rings thành công, chúng ta mới được chiêm ngưỡng các bom tấn viễn tưởng của hiện tại như Pirate of the Caribbean, The Matrix, Eragon…Tất nhiên, thành công của Chúa Nhẫn vẫn chưa được tái hiện trong thời đại hậu trilogy The Lord of the Rings. Điều này tính luôn cả The Hobbit.
Có lý do mà người tiên phong này để lại ấn tượng sâu đậm như vậy. Nội dung của phim không chỉ sâu sắc mà còn làm người xem nhìn là muốn đi phiêu lưu ngay. Khâu dựng cảnh hùng vĩ và chân thật cộng thêm những giai điệu du dương và các nhân vật đậm chất vừa thần thoại, vừa nguyên bản (thế giới trong đây hoàn toàn đến từ khối óc của Tolkien) hút hồn người xem ngay. Bên cạnh đó, các nhân vật trong đây còn mang đến những thông điệp đi trước thời đại mà phim ra đời. Đó là rất nhiều thứ mà phim đạt được. Những dự án ngày nay hầu như chỉ lặp lại những gì mà Chúa Nhẫn đã gửi gắm từ trước hoặc lấy cảm hứng từ đó, một số còn làm lệch đi nhiều nguyên mẫu vô cùng giá trị mà phim đặt ra.
Chỉ nhiêu đây là đủ thiết lập một tượng đài không tuổi của điện ảnh. Và đó là điều đầu tiên khiến việc trông mong một series có thể làm điều tương tự thật vô ích, vì phép màu thường chỉ đến một lần.
Thời đại kỹ xảo đã qua
Nguyên nhân thứ 2 là về kỹ xảo. Một trong những yếu tố làm nên thành công của Chúa Nhẫn và sau này là The Hobbit là hình ảnh. Mà về hình ảnh, ngoại trừ các quang cảnh thật, kỹ xảo đóng vai trò không nhỏ. Tính thoát tục của Rivendell, sự hùng vĩ của Minas Tirith, tính ác liệt của trận chiến thành Helm Deep, hai tòa tháp, ngay cả những nhân vật như Người Lùn, Hobbit, Tiên tộc, những quái thú đã tràn vào trận chiến bảo vệ Gondor, đầu thập niên 2000, khi những điều này được đưa lên màn ảnh đã để lại một cảm giác hoành tráng khó phai. Chúng khiến chúng ta trầm trồ, chúng cuốn chúng ta vào câu chuyện, chúng thuyết phục chúng ta có một thế giới như vậy tồn tại. Tính trau chuốc của The Lord of the Rings đã vượt xa Star Wars và Star Trek lúc đó. Nhưng đó là đầu thập niên 2000.
Kể từ đó, kỹ xảo điện ảnh đã đi rất xa, phát triển rất nhiều. Ví như Avatar (2009) là một điển hình của sự phát triển này. Các series sau này còn có Game of Thrones không kém cạnh về độ đầu tư hình ảnh. Ngoài ra còn có Inception và các phim của Nolan nói chung. Star Wars và Star Trek sau này cũng sử dụng nhiều kỹ thuật hình ảnh mới để tỉa tót lại những thước phim của họ. Gần đây nhất, bộ phim nhận được lời khen hình ảnh nhiều nhất kể từ thời đại của Chúa Nhẫn là Dune. Nhìn chung là đến thời điểm này, kỹ xảo rất ít khi làm chúng ta ngạc nhiên nữa. Chẳng có gì là chúng ta chưa nhìn thấy và chẳng có sinh vật nào làm chúng ta trầm trồ nữa, ngay cả Kong, Godzilla, người máy Transformers, Ngựa thần Pegasus….
Chuyển thể chắc chắn có cải biên
Khi bắt tay vào xây dựng Kỷ nguyên thứ 2 trong The Rings of Power, Amazon không thực sự có bản quyền của những câu chuyện như vậy trong The Silmarillion. Họ chỉ mua được bản quyền của phần phụ lục, 3 phần Chúa Nhẫn và The Hobbit. Tuy nhiên, chúng cung cấp cho Amazon Một “lỗ chui” đến The Silmarillion – những câu chuyện dang dở trước thời kỳ The Hobbit, The Lord of the Rings. Như vậy, thật trớ trêu là quyền sáng tạo Kỷ thứ 2 hoàn toàn nằm trong tay Amazon đi kèm với điều kiện là họ cũng không thể hoàn toàn tái hiện Kỷ thứ 2 sát với nguyên tác The Silmarillion. Nói nôm na là nếu phần The Silmarillion có nhắc đến một sự kiện, mà sự kiện đó cũng được nhắc đến ở phụ lục, Amazon mới có thể lách luật bản quyền và chuyển thể nó. Còn những sự việc khác diễn ra ở The Silmarillion nhưng lại vắng bóng trong phần phụ lục chẳng khác nào trái cấm. Với chuyển thể, thay đổi là một điều chắc chắn đã diễn ra để điền vào những khoảng trống như vậy (ví như hồi tưởng).
Nhiều người cho rằng việc đưa những sắc tộc khác nhau vào thế giới của Chúa Nhẫn là một sỉ nhục đối với nguyên tác. Nhưng có lẽ họ đã quên rằng thế giới của The Lord of the Rings chỉ là một phần của thế giới rộng lớn hơn. Có rất nhiều nơi và con người trong đó chưa có dịp được khám phá. Một số fan trung thành cũng cho rằng thế giới của Chúa Nhẫn là thế giới giả tưởng và không nhất thiết phải phản ánh thế giới thật. Nói đi cũng phải nói lại, thế giới trong đây là thế giới giả tưởng, nên việc nhào nặng nó theo thế giới thật cũng nằm trong khuôn khổ sáng tạo. Hơn nữa, nguyên tác vẫn có những khoảng trống ngay từ đầu và các nhân vật chính đã được thiết lập trước đó hầu như vẫn không thay đổi gì (ngoại trừ việc đổi diễn viên – nhưng đây là điều chẳng thể tránh được).
Cơ hội đem The Lord of the Rings đến một thời đại mới
Ngoài tính kinh điển, The Lord of the Rings là bộ phim của Gen Y – đây là điều không ai có thể chối bỏ. Nó đã được khởi đầu vào đầu những năm 2000 và từ đó không còn nỗ lực nào mở rộng thêm Chúa Nhẫn. The Hobbit là một phần tiền truyện về những nơi đã được biết đến. Thế giới của vũ trụ The Lord of the Rings chắc chắn còn rộng lớn hơn nữa, như chúng ta đã nhìn thấy thoáng qua trên tấm bản đồ của phim. Còn rất nhiều địa điểm, vương quốc không tên nằm ở phía Đông chưa được khám phá và cùng với đó là những tộc chưa được gọi tên. Điều đó để lại nhiều chỗ trống để The Rings of Power phát triển trong thời đại điện ảnh mới.
Chủ đề thay đổi là việc tất yếu
Những thông điệp của The Lord of the Rings sâu sắc và dễ cảm. Đó là một câu chuyện về những bản sắc tốt đẹp của thế giới không nhất thiết đến từ những việc lớn lao, mà có thể đến trong hình hài của các điều tốt nhỏ bé. Chúng có cả quyền năng chống lại thế lực đại tà ác. Ví như 2 chú cháu Bilbo và Frodo có thể chống lại sự cám dỗ của One Ring không phải vì họ là những chiến binh vĩ đại hay những nhà hiền triết đã thấu hiểu thế giới, mà là vì họ là vốn là những người lương thiện, thích sống đơn giản, không mảy may quan tâm đến quyền lực hay của cải. Sam, như Faramir đã nhận xét “Vùng Shire hắn là một vùng đất tuyệt vời khi ngay cả người làm vườn cũng có phẩm chất cao quý”.
Aragorn là hình mẫu của một quân vương đi lên từ nghịch cảnh. Anh trân trọng con người, đặc biệt là những người bạn, những chiến hữu của mình, không bận tâm đến quyền lực chính trị. Chàng Ranger này còn có một tinh thần trọng danh dự khi giải thoát cho đội quân ma mà không màn đến quyền lực anh có thể sở hữu trên chiến trận, đồng thời thủy chung sâu sắc với Arwen. Nhìn chung, trong Lord of the Rings, người như Aragorn nghiểm nhiên là một quân vương anh minh.
Ngoài ra chúng ta còn có những chủ đề về tình bạn, tình yêu, lòng quả cảm, tinh thần trách nhiệm…Nhưng Lord of the Rings là một thế giới lý tưởng với các thông điệp lý tưởng. Hiện tại là một thực tế hoàn toàn khác.
Thế giới bên ngoài phim và kể từ khi phim ra đời đã có sự chuyển dịch sâu rộng, với các vấn đề hiện đại, tư tưởng hiện đại và những phong trài hiện đại. Ngày nay, con người nhìn thấy thế giới của họ trong Game of Thrones hơn là trong The Lord of the Rings. So với một nơi mà trắng, đen, chính, tà được vạch rõ như Trung Địa, “Westeros” – nơi có các gam màu xám chiếm ưu thế – chắc chắn gần gũi hơn cả. Thế giới đã rộng lớn hơn và điều đó cũng đồng nghĩa chúng ta đã bớt đi tính mơ mộng. Người xem ngày nay nhận thức rất rõ cần nhiều hơn danh dự, sự cao thượng, lý tưởng để bước lên ngai vàng.
Nói thẳng thì những thông điệp từng làm nên The Lord of the Rings đến nay chưa chắc có thể khiến bạn đồng cảm như thuở ban đầu. Bên cạnh đó, The Rings of Power là phim mở rộng Chúa Nhẫn trong kỷ nguyên hiện đại, nơi đã có nhiều thay đổi hơn những năm trước, nên các thông điệp được làm mới là điều tất nhiên. Nên bộ series này sẽ có tính đen tối hơn The Lord of the Rings và The Hobbit người viết cũng chẳng ngạc nhiên. The Lord of the Rings và The Hobbit cũng như các dự án phim chuyển thể từ tiểu thuyết khác đều chịu ảnh hưởng của thời đại trong thông điệp của chúng. Dù muốn hay không, bạn không thể không cảm nhận được những ý nghĩa đằng sau các cảnh phim.
Thay vì chỉ trích những trailer còn rời rạc, hãy thẩm thấu những điều này để khi phim ra mắt, chúng ta sẽ bình tĩnh đón nhận và nhận xét công tâm hơn.
