Trong một hội thảo về phát thanh truyền hình diễn ra tại TP HCM, ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Thông tin và Truyền thông, đã đưa ra một nhận định đáng lo ngại về kênh Xôi Lạc – một trang web lậu liên quan đến tội phạm có tổ chức. Nó không chỉ đơn giản là một nơi các cháu trẻ lựa chọn để livestream cho vui mà còn liên quan đến các hoạt động cờ bạc, lừa đảo trực tuyến và cho vay nặng lãi.

Theo ông Lâm, vấn đề về bản quyền là một vấn đề lớn và nhức nhối. Vì vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông đã quyết định thành lập một đội ngũ chuyên về vấn đề bản quyền, với sự tham gia của cả Bộ Văn hóa và Bộ Công an.

Vi phạm bản quyền trên nhiều nền tảng

Bà Tô Nam Phương, đại diện FPT Play, đã chia sẻ rằng các giải đấu thể thao thường bị livestream trái phép từ những hành vi đơn giản như cầm điện thoại quay lại và phát trực tiếp trên mạng cho đến những vi phạm phức tạp hơn. Ví dụ, một trận đấu Cup C1 có bản quyền chỉ có vài trăm nghìn lượt xem, trong khi trên các trang web lậu có hàng triệu người xem. Nếu chỉ cần chuyển dịch 10% người xem từ các trang vi phạm như Xôi Lạc quay trở lại các kênh truyền thông chính thống, nguồn thu có thể được tái đầu tư và thể thao có thể phát triển.

Luật sư Phạm Thanh Thủy, đại diện K+, cho biết vi phạm bản quyền diễn ra trên nhiều nền tảng livestream, bao gồm cả Facebook và TV Box nhập khẩu.

“Bất kỳ ai cũng không xa lạ với Xôi Lạc và Motchill – hai trang web lớn nhất hiện nay cho phép phát lậu bóng đá và phim”, bà Thủy nói, và trích dẫn báo cáo của SimilarWeb cho thấy Việt Nam có hơn 200 trang web phát phim lậu, mỗi tháng thu hút 120 triệu lượt xem. “Đây là một con số mà FPT Play hoặc K+ không thể cạnh tranh được bao giờ”.

Theo các chuyên gia, các trang web này còn táo bạo tấn công cả các trang web chính phủ. Chẳng hạn, Xôi Lạc TV chèn link vi phạm bản quyền vào các trang web có đuôi .gov.

Chiến lược chống vi phạm bản quyền

Theo các luật sư, các trang web lậu này kiếm sống từ quảng cáo cờ bạc và phần mềm độc hại, đây là những hoạt động bất hợp pháp. Tuy nhiên, việc chặn trang web không hiệu quả trong cuộc chiến chống lại vi phạm bản quyền. Việc nộp đơn lên tòa án và yêu cầu chặn một trang web mất ít nhất hai ngày, trong khi tội phạm chỉ cần vài phút để đổi tên trang và ra mắt một trang web mới.

Do đó, các doanh nghiệp trong nước đề nghị không chỉ chặn tên miền mà còn chặn cả dải địa chỉ IP. Đây cũng là phương pháp được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng để chống lại vi phạm bản quyền.

Đại diện Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng, ngoài việc đấu tranh chống lại vi phạm bản quyền, việc nâng cao ý thức cộng đồng cũng rất quan trọng. Các nhà đài và doanh nghiệp có thể lồng ghép khẩu hiệu, thông điệp và kêu gọi người dùng tẩy chay các trang web lậu khi phát sóng trực tiếp.

Xôi Lạc TV là một trang web chuyên phát lậu các giải đấu thể thao quốc tế trên Internet từ năm 2016, được phát triển bởi một nhóm ẩn danh. Trong các video, các bình luận viên của trang web nói rằng họ đang sống ở nước ngoài. Tên miền được đăng ký thông qua dịch vụ GoDaddy và được trỏ về máy chủ tại Mỹ.

Khương Nha