Viêm mạch khối to (GCA) là một căn bệnh nghiêm trọng có thể gây thương tổn mắt nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời. Để đưa ra một chẩn đoán chính xác, các tiêu chí của Hội Thấp khớp Mỹ (ACR) đã được phát triển và đã được sử dụng rộng rãi trong điều trị GCA. Một số nghiên cứu đã đề xuất các thuật toán chẩn đoán khác nhau để tăng khả năng phát hiện của việc lấy mẫu mạch máu thái dương (TAB) thông qua việc phân tích dữ liệu lâm sàng, dân số và lâm sàng từ nhóm nghiên cứu của họ.

Tiếp cận chẩn đoán

Các tiêu chí của ACR đã có độ nhạy (93,5%) và đặc hiệu (91,2%) cao trong việc chẩn đoán GCA. Tuy nhiên, việc lấy mẫu TAB không bắt buộc cho việc chẩn đoán GCA, mà có thể sử dụng các thuật toán chẩn đoán khác để tăng khả năng phát hiện của TAB.

Một thuật toán đề xuất bởi El-Dairi và đồng nghiệp đã đánh giá lại kết quả thử nghiệm TAB thông qua việc phân tích dữ liệu lâm sàng, dân số và lâm sàng từ quy mô nghiên cứu của họ. Họ đề xuất một hệ thống điểm gồm bảy tiêu chí để tăng khả năng phát hiện của TAB. Mỗi tiêu chí đóng góp một điểm, và một điểm bị trừ khi một tiêu chí có thể được giải thích bằng một tình trạng mạn tính đã tồn tại từ trước. Kết quả của thuật toán này đã cho thấy TAB có độ nhạy là 91,4%.

Tầm quan trọng của sự nghi ngờ lâm sàng

Mặc dù thuật toán này đã tăng cường khả năng phát hiện của TAB, nhưng chẩn đoán GCA nên dựa nhiều vào sự nghi ngờ lâm sàng (TAB) hơn là số lượng triệu chứng hiện có. Nghiên cứu đã cho thấy một phần trăm khá cao (21,2%) số bệnh nhân mắc chứng GCA được chẩn đoán qua việc lấy mẫu TAB không có triệu chứng hệ thống và chỉ có triệu chứng mồ hôi hiện tại. Nếu chúng ta xem các biểu hiện hệ thống là thành phần chính cho chẩn đoán GCA, việc phát hiện sẽ không xảy ra kịp thời để cứu lấy thị lực của bệnh nhân.

Ảnh hưởng của các triệu chứng cụ thể

Một số triệu chứng cụ thể có thể gợi ý đến khả năng dương tính của TAB. Ví dụ, triệu chứng đau hàm có liên quan đến một sự tăng 9 lần của khả năng dương tính của TAB. Điều này cho thấy rằng khi xem xét việc sử dụng corticosteroid trong điều trị sớm, ta nên xem xét sức mạnh dự đoán của các triệu chứng cụ thể.

Kết luận

Sự phát hiện sớm là yếu tố quan trọng trong việc chẩn đoán GCA. Để đảm bảo khả năng chẩn đoán chính xác và tránh việc sử dụng corticosteroid không đúng cách, ta nên dựa vào sự nghi ngờ lâm sàng và các triệu chứng cụ thể. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời là chìa khóa để bảo vệ thị lực cho các bệnh nhân mắc GCA.

Đọc thêm: FO4VN ─ Đội hình Chiến thuật FO4 ─ Tra cứu cầu thủ FO4