Đối với những người hâm mộ bóng đá, việc theo dõi bảng xếp hạng FIFA không chỉ là một thói quen mà còn là một phần không thể thiếu trong việc thể hiện niềm đam mê của họ dành cho môn thể thao vua. Bảng xếp hạng (BXH) này không chỉ phản ánh vị thế của các đội bóng trên trường quốc tế mà còn là cơ sở để các fan hâm mộ dự đoán và thảo luận về sức mạnh tương đối giữa các đội. Mặc dù bảng xếp hạng FIFA được rất nhiều người quan tâm, không ít trong số họ lại thiếu hiểu biết về cách thức hoạt động và ý nghĩa thực sự của nó.

Trong bài viết dưới đây, hãy cùng FO4VN ─ Đội hình Chiến thuật FO4 ─ Tra cứu cầu thủ FO4 tìm hiểu tất tần tật về nó nhé.

Giới thiệu về bảng xếp hạng FIFA

Bảng xếp hạng FIFA (hay còn được biết đến với cái tên FIFA World Rankings) là hệ thống xếp hạng đối với các đội tuyển bóng đá nam dưới sự quản lý của Liên đoàn bóng đá thế giới (Federation Internationale de Football Association – FIFA). Bảng xếp hạng này cung cấp thông tin về thứ hạng hiện tại của các đội tuyển trực thuộc quốc gia dựa trên các kết quả thi đấu gần đây.

Các đội tuyển thuộc các quốc gia nằm trong FIFA được đánh giá dựa trên điểm số tích luỹ từ các trận đấu, với đội có điểm cao nhất đứng đầu bảng xếp hạng. Mọi trận đấu có đội tuyển liên quan đến quốc gia, bao gồm cả trận giao hữu, đều ảnh hưởng đến bảng xếp hạng của FIFA. Tuy nhiên, điểm số này không được tính cho các giải đấu trẻ như U20 World Cup, Olympic, U23 Châu Phi và U23 thuộc châu Á.

Thứ hạng của đội tuyển trở nên đáng chú ý hơn trong các trận đấu quan trọng. Chẳng hạn, chiến thắng ở World Cup đánh giá cao hơn so với trận giao hữu. Việc đánh bại một đội ở vị trí cao sẽ mang lại nhiều điểm hơn so với việc đánh bại đội vị trí thấp.

Bảng xếp hạng FIFA ra đời vào 12/1992 và có nhiều cải tiến. Bảng xếp hạng hiện tại sử dụng hệ số Elo để sắp xếp vị trí các đội dựa trên sự phát triển qua thời gian. Điều này nhằm đảm bảo sự công bằng và đáp ứng các ý kiến phản ánh về sự không chính xác của thứ hạng.

Lịch sử bảng xếp hạng FIFA

Vào tháng cuối cùng của năm 1992, lần đầu trong lịch sử FIFA công bố một danh sách xếp hạng vị trí của các đội bóng quốc gia thành viên. Bắt đầu từ 8/1993, nhờ có sự giúp sức của Coca Cola, bảng xếp hạng này bắt đầu cập nhật thường xuyên hơn, gần như hàng tháng.

Trước hàng loạt ý kiến trái chiều, bảng xếp hạng FIFA đã có vài lần chỉnh sửa quan trọng vào hai năm là 1999 và 2006. Số lượng thành viên thuộc FIFA cũng đã tăng từ 167 lên đến 211 đội từ khi bảng xếp hạng được ra mắt. Các quốc gia như São Tomé, Príncipe, Papua New Guinea và Quần đảo Cook từng bị “đá đít” khỏi bảng này vì họ không tham gia thi đấu bất kỳ trận quốc tế nào mà FIFA công nhận trong khoảng thời gian 4 năm trở lên. Hiện nay, đã có tổng cộng 211 thành viên đều được liệt kê trong bảng xếp hạng của FIFA, cho thấy sự đa dạng và phạm vi rộng lớn của tổ chức bóng đá quốc tế này.

Thay đổi lần đầu vào năm 1999

Kể từ khi bảng xếp hạng FIFA lần đầu được ra mắt, một hệ thống điểm đơn giản đã được áp dụng. Trong đó, các đội sẽ được nhận 1 điểm khi hòa và 3 điểm khi thắng (trong các trận đấu của FIFA). Đây là cách tính khá giống với giải đấu bóng đá đương thời. Tuy nhiên, FIFA sớm nhận thấy rằng sự phức tạp của các trận đấu ở quốc tế đòi hỏi một cách tiếp cận tinh vi hơn. Để đảm bảo tính công bằng và khách quan, đồng thời phản ánh chính xác tiềm lực sức mạnh khi tiến hành so sánh giữa các quốc gia, hệ thống này đã được điều chỉnh. Cải tiến mới bao gồm:

• Điểm số trong bảng tổng sắp được điều chỉnh dựa trên 10 yếu tố khác nhau.
• Cách tính điểm được chỉnh sửa để tính đến các yếu tố như:
  • Số bàn thắng mà các cầu thủ ghi được hoặc bị thủng lưới.
  • Trận đấu được chơi trên sân khách hoặc sân nhà.
  • Trận đấu hoặc giải đấu đó quan trọng như thế nào.
  • Sức mạnh của đội đối thủ trong khu vực.
  • Điểm cố định sẽ được tính bất luận kết quả là thắng, hòa, hoặc thua.
  • Đội thua có khả năng nhận điểm.

Ngoài ra, có thêm 2 danh hiệu mới được ra mắt trong hệ thống này:

• Đội bóng năm đó.
• Đội bóng có sự tiến bộ nhất trong năm.

Những sự thay đổi này đã làm cho hệ thống bảng xếp hạng FIFA trở nên phức tạp hơn nhưng đồng thời nâng cao độ chính xác và toàn diện của nó.

Thay đổi tiếp theo ở năm 2006

Sau World Cup 2006, FIFA đã tiến hành cập nhật bảng xếp hạng FIFA thêm một lần nữa. Lần này nhằm rút ngắn khoảng thời gian thu thập đánh giá từ 8 năm chỉ còn 4 năm và áp dụng một cách tính điểm đơn giản hơn. Bây giờ, việc sắp xếp thứ bậc trên bảng xếp hạng không còn tính đến lợi thế bàn thắng ở sân nhà hoặc sân khách. FIFA cũng đã xem xét lại mức độ quan trọng của những trận đấu riêng biệt. Thông báo về hệ thống tính toán mới cũng như bảng xếp hạng được cập nhật đầu tiên vào 12/7/2006.

Những cải tiến này được cho là phản ứng trước những chỉ trích đối với hệ thống sắp xếp thứ bậc cũ. Nhiều người hâm mộ bóng đá cảm thấy nó không phản ánh chính xác sức mạnh thực sự của các đội. Đặc biệt, việc Cộng hòa Séc và Mỹ ở top đầu bất ngờ đã gây ra sự ngờ vực và làm giảm uy tín của bảng xếp hạng FIFA trong mắt công chúng. Việc thất bại dẫn đến bị về nước sớm của hai đội này tại World Cup diễn ra vào năm 2006 càng củng cố thêm cho những chỉ trích đó.

Tiếp tục được thay đổi ở năm 2018

Sau đó vào 9/2017, FIFA cho biết họ đang cân nhắc một hệ thống bảng xếp hạng FIFA mới và quyết định sẽ cải tiến sau thời điểm vòng loại World Cup của 2018 kết thúc. Vào 10/6/2018, FIFA thông báo rằng một hệ thống thứ hạng mới sẽ chính thức áp dụng sau khi World Cup của năm 2018 được diễn ra.

Từ “phiên bản” bảng xếp hạng FIFA xuất hiện vào 4/2021, điểm số của các đội bóng giờ đây được tính chính xác đến hai chữ số thập phân, không còn làm tròn như trước.

Những cái tên dẫn đầu trong danh sách này

Từ khi bảng xếp hạng FIFA ra đời, Đức đã dẫn đầu số 1 sau ba lần vào chung kết World Cup gần đây, trong đó có một lần vô địch. Trên hành trình đến World Cup 1994, Brasil đoạt vị trí số 1 sau vòng loại xuất sắc, nhưng sau đó bị Đức chiếm đoạt. Sau chiến thắng tại World Cup 1994, Brasil duy trì vị trí số 1 trong gần bảy năm, trước khi bị Pháp vượt qua.

Sau đó, Brasil lấy lại vị trí này sau World Cup 2002, nhưng thất bại vào tháng 2 năm 2007 khi Ý trở lại dẫn đầu. Sau đó, Argentina và Tây Ban Nha lần lượt đứng đầu trước khi Brasil tái chiếm vị trí số 1 sau chiến thắng tại FIFA Confederations Cup 2009.

Bảng xếp hạng FIFA được sử dụng để làm gì?

Bảng xếp hạng của FIFA được áp dụng để đánh giá sự tiến bộ và năng lực của các đội bóng đại diện cho các quốc gia thành viên. Mục đích của nó là cung cấp một tiêu chuẩn đánh giá khách quan để so sánh sức mạnh giữa các đội. Bảng xếp hạng này cũng được sử dụng như một tiêu chí để phân loại các đội vào nhóm hạt giống trong các giải đấu quốc tế. Đối với vòng loại World Cup 2010, việc phân loại hạt giống dựa trên bảng xếp hạng này áp dụng cho các vòng loại ở khu vực CONCACAF (dựa vào bảng xếp hạng tháng 5), CAF (dựa vào bảng xếp hạng tháng 7), và UEFA (dựa vào bảng xếp hạng tháng 11 năm 2007).

Bảng xếp hạng này cũng là cơ sở để trao hai giải thưởng hàng năm cho các đội quốc gia dựa vào thành tích của họ trong bảng xếp hạng.

Các chỉ trích dành cho bảng xếp hạng FIFA

Từ khi ra mắt vào năm 1993, bảng xếp hạng FIFA đã gây ra nhiều tranh cãi liên quan đến phương pháp đánh giá và xếp hạng các đội bóng. Điển hình là việc Na Uy và Hoa Kỳ đạt những vị trí cao không ngờ vào các năm 1993, 1995 và 2006, làm dấy lên sự ngạc nhiên từ cả người hâm mộ lẫn cầu thủ. Mặc dù đã có cập nhật phương pháp tính toán mới, nhưng các vấn đề vẫn tồn tại, ví dụ như Israel bất ngờ leo lên vị trí thứ 15 vào năm 2008, dù sau đó không thể vào top 10 do thất bại trước Latvia.

Trước tháng 7/2006, bảng xếp hạng dựa trên kết quả 8 năm, khiến cho thành tích gần đây không được phản ánh chính xác. Công thức mới tính dựa trên 4 năm đã giúp giảm bớt phần nào chỉ trích. Tuy nhiên, những thiếu sót trong hệ thống của FIFA đã thúc đẩy sự xuất hiện của các bảng xếp hạng khác từ các tổ chức thống kê bóng đá như hệ thống Elo và RSSSF, đem đến cái nhìn đa chiều hơn về sức mạnh thực sự của các đội bóng trên thế giới.

Cách tính điểm cho bảng xếp hạng FIFA mới nhất

Vào 10/6/2018, FIFA đã chấp nhận một phương pháp xếp hạng thứ bậc mới, lấy cảm hứng từ hệ thống Elo, theo đó điểm số của các đội bóng sẽ được cập nhật sau khi trận đấu kết thúc dựa trên công thức sau:

P = P0 + K(W - We)

Ý nghĩa các ký hiệu trong công thức:

• P0: điểm số hiện tại của đội bóng trước khi thi đấu.
• K: trọng số của trận đấu, được quy định như sau:
  • 5: cho các trận đấu giao hữu không nằm trong lịch ra sân ở quốc tế.
  • 10: cho các trận đấu giao hữu trong lịch ra sân ở quốc tế.
  • 15: cho các trận đấu ở vòng bảng thuộc giải vô địch quốc gia.
  • 20: cho các trận play-off và chung kết thuộc giải vô địch quốc gia.
  • 25: cho các trận vòng loại của giải châu lục và vòng loại World Cup.
  • 35: cho các trận chung kết giải châu lục (thi đấu trước tứ kết).
  • 40: cho các trận từ tứ kết trở đi của giải châu lục và Cúp Liên đoàn ở các châu lục.
  • 50: cho các trận trước khi tham gia trận đấu tứ kết của World Cup.
  • 60: cho các trận từ tứ kết trở đi của World Cup.
• W: điểm số dựa trên kết quả sau khi trận đấu kết thúc:
  • 0: nếu thua.
  • 0.5: nếu hòa/ thua sau loạt sút penalty.
  • 0.75: nếu thắng sau loạt sút penalty.
  • 1: nếu thắng trong thời gian 90 phút hoặc bù giờ/ hiệp phụ.
• We: kết quả dự đoán trước trận, tính toán dựa trên công thức:

  We = 1 / (10^(-dr/600) + 1)

  Trong đó: dr là sự chênh lệch điểm giữa hai đội trước khi trận đấu diễn ra.

Công thức này đảm bảo rằng không có điểm số nào bị trừ trong giai đoạn loại trực tiếp của các giải đấu sẽ ảnh hưởng đến xếp hạng tổng của các đội.

Phương pháp tính điểm từ 1993 đến 1999

Trong khoảng thời gian từ 1993 đến 1999, phương pháp xác định xếp hạng đội bóng được thiết lập một cách đơn giản, thu hút sự chú ý do không tính đến các yếu tố bổ sung. Mỗi đội được cấp 3 điểm khi giành chiến thắng và 1 điểm cho một kết quả hòa.

Công thức từ năm 1999 đến 2006

FIFA đã cập nhật hệ thống xếp hạng của mình năm 1999, áp dụng các điều chỉnh để đáp ứng các phản ứng tiêu cực về hệ thống xếp hạng trước đó không phản ánh chính xác thực tế. Trong hệ thống mới này, các bàn thắng ghi được và tính quan trọng trận đấu đó là những yếu tố quan trọng trong việc tính toán xếp hạng. Chỉ những trận đấu của đội tuyển nam thuộc quốc gia cấp cao nhất mới được xếp hạng. Các đội bóng khác như đội tuyển bóng đá nữ và các đội trẻ sử dụng hệ thống xếp hạng riêng biệt, với Bảng xếp hạng bóng đá nữ FIFA ví dụ, áp dụng một phương pháp tương tự như Chỉ số Elo trong bóng đá quốc tế.

Các Giải Thưởng Hàng Năm của FIFA

FIFA hàng năm trao tặng hai giải thưởng cho các đội bóng thuộc các quốc gia thành viên, tùy thuộc vào hiệu suất của họ trên bảng xếp hạng, bao gồm:

Đội Bóng Xuất Sắc Nhất Năm

Giải thưởng Đội Bóng Xuất Sắc Nhất Năm được cấp cho đội có tổng điểm cao nhất qua 7 trận đấu hàng đầu của họ. Bảng liệt kê dưới đây mô tả ba đội bóng hàng đầu mỗi năm.

• Năm: Hạng nhất: Hạng nhì: Hạng ba:
• 1993 Đức Ý Brasil
• 1994 Brasil Tây Ban Nha Thụy Điển
• 1995 Brasil Đức Ý
• 1996 Brasil Đức Pháp
• 1997 Brasil Đức CH Séc
• 1998 Brasil Pháp Đức
• 1999 Brasil CH Séc Pháp
• 2000 Brasil Pháp Argentina
• 2001 Pháp Argentina Brasil
• 2002 Brasil Pháp Tây Ban Nha
• 2003 Brasil Pháp Tây Ban Nha
• 2004 Brasil Pháp Argentina
• 2005 Brasil CH Séc Hà Lan
• 2006 Brasil Ý Argentina
• 2007 Argentina Brasil Ý
• 2008 Tây Ban Nha Đức Hà Lan
• 2009 Tây Ban Nha Brasil Hà Lan
• 2010 Tây Ban Nha Hà Lan Đức
• 2011 Tây Ban Nha Hà Lan Đức
• 2012 Tây Ban Nha Đức Argentina
• 2013 Tây Ban Nha Đức Argentina
• 2014 Đức Argentina Colombia
• 2015 Bỉ Argentina Tây Ban Nha
• 2016 Argentina Brasil Đức
• 2017 Đức Brasil Bồ Đào Nha
• 2018 Bỉ Pháp Brasil

Đội bóng có sự phát triển mạnh mẽ nhất trong năm

Giải thưởng Đội Bóng Có Sự Phát Triển Mạnh Mẽ Nhất Trong Năm dành cho đội đã có bước tiến vượt bậc nhất trên bảng xếp hạng trong suốt năm.

Trước 2006

Trong bảng xếp hạng của FIFA, không phải là điều dễ dàng cho bất kỳ đội nào để ghi điểm nhiều nhất, nhưng một phương pháp tính mới đã được thiết lập để phản ánh thực tế này một cách chính xác hơn. Phương pháp này bao gồm việc nhân số điểm cuối năm (z) với số điểm kiếm được trong năm (y). Đội với số lượng cao nhất theo công thức này sẽ nhận được giải. Bảng sau đây cho thấy ba đội bóng phát triển nhất mỗi năm.

• Năm: Tiến bộ nhất: Thứ hai: Thứ ba:
• 2007 Mozambique Na Uy New Caledonia
• 2008 Tây Ban Nha Montenegro Nga
• 2009 Brasil Algérie Slovenia
• 2010 Hà Lan Montenegro Botswana
• 2011 Wales Sierra Leone Bosna và Hercegovina
• 2012 Colombia Ecuador Mali
• 2013 Ukraina Armenia Hoa Kỳ
• 2014 Đức Slovakia Bỉ
• 2015 Thổ Nhĩ Kỳ Hungary Nicaragua
• 2016 Pháp Peru Ba Lan
• 2017 Đan Mạch Thụy Điển Bolivia
• 2018 Pháp Uruguay Kosovo

Thời gian công bố bảng xếp hạng FIFA

Cứ vào mỗi thứ Năm hàng tháng, bảng xếp hạng FIFA thường sẽ được phát hành. Để được xem xét tính điểm, các trận đấu phải diễn ra trước thứ Năm ngay trước ngày phát hành. Tuy nhiên, bảng xếp hạng dự kiến cập nhật vào ngày 19/7/2018 đã không được tiếp tục do việc áp dụng một phương pháp tính toán mới.

Lịch công bố bảng xếp hạng FIFA 2023:

• 06 tháng 4
• 29 tháng 6
• 20 tháng 7
• 21 tháng 9
• 26 tháng 10
• 30 tháng 11
• 21 tháng 12

Bảng xếp hạng FIFA tính đến thời điểm hiện tại (tháng 2/2024)

Tham khảo ngay bảng xếp hạng FIFA thế giới mới nhất (cập nhật tháng 2 năm 2024) dưới đây. Bảng này sẽ bao gồm điểm số của 210 quốc gia được FIFA đánh giá. Dưới đây là top 20 quốc gia đang dẫn đầu ở thời điểm hiện tại.

XH	Khu vực	Điểm hiện tại	Điểm trước	Điểm +/-	XH +/-
1	Argentina	1855	1855	0	0
2	Pháp	1845	1845	0	0
3	Anh	1800	1800	0	0
4	Bỉ	1798	1798	0	0
5	Braxin	1784	1784	0	0
6	Hà Lan	1745	1745	0	0
7	Bồ Đào Nha	1745	1745	0	0
8	Tây Ban Nha	1732	1732	0	0
9	Ý	1718	1718	0	0
10	Croatia	1717	1717	0	0
11	Uruguay	1665	1665	0	0
12	Mỹ	1665	1665	0	0
13	Morocco	1661	1661	0	0
14	Colombia	1655	1651	4	1
15	Mexico	1652	1654	-2	-1
16	Đức	1631	1631	0	0
17	Nhật Bản	1620	1620	0	0
18	Thụy sĩ	1613	1613	0	0
19	Đan mạch	1601	1601	0	0
20	Senegal	1594	1594	0	0

Tạm kết

Có thể thấy rằng, bảng xếp hạng FIFA đóng vai trò không thể thiếu trong việc đánh giá và so sánh sức mạnh giữa các đội tuyển quốc gia trên toàn thế giới. Thông qua việc cập nhật thường xuyên, bảng xếp hạng này không chỉ phản ánh kết quả thi đấu mà còn góp phần làm nổi bật những diễn biến, xu hướng và sự thay đổi trong làng bóng đá quốc tế.

FO4VN ─ Đội hình Chiến thuật FO4 ─ Tra cứu cầu thủ FO4 hy vọng rằng, qua những thông tin mà chúng tôi cung cấp, bạn đã có thêm nhiều kiến thức thú vị và bổ ích về thế giới bóng đá. Nếu bạn muốn xem thêm nhiều tin tức về bóng đá