Sau hàng thập kỷ từ ngày thành lập, Liên minh Kinh tế Á – Âu (EAEU) đã chứng tỏ sự thành công và tiềm năng lớn trong việc ổn định kinh tế và đối mặt với các thách thức của thế giới đang ngày càng phát triển phức tạp. Sự hợp tác trong EAEU đã giúp các quốc gia thành viên đạt được sự ổn định và phát triển kinh tế trong bối cảnh cạnh tranh địa chiến lược ngày càng gay gắt.
Trong Hội nghị Thượng đỉnh diễn ra vào ngày 25/12 tại St.Petersburg (Nga), các nhà lãnh đạo EAEU đã ký kết 17 văn kiện quan trọng để xác định hướng phát triển kinh tế và pháp lý từ nay đến năm 2045. Trong số đó, Tuyên bố về lộ trình phát triển kinh tế đến năm 2030 và giai đoạn đến năm 2045 có tên gọi là “Con đường kinh tế Á – Âu” là một điểm nhấn đáng chú ý.
Với vai trò Chủ tịch luân phiên của EAEU, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đánh giá tích cực về sự phát triển của EAEU và tiềm năng kinh tế của các quốc gia thành viên. Trong gần 10 năm hoạt động, khối lượng thương mại giữa các quốc gia thành viên đã tăng gần gấp đôi và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của EAEU đã tăng từ 1,6 nghìn tỷ USD lên 2,5 nghìn tỷ USD. Các thị trường chung chuyên sâu về hàng hóa, dịch vụ, vốn và nguồn lao động đã được hình thành và hoạt động theo quy tắc đã được thống nhất.
Không chỉ là một liên minh hội nhập quốc tế có uy tín, EAEU đã đóng góp vào việc nâng cao phúc lợi và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân thành viên. GDP của Nga dự kiến sẽ tăng 3,5% vào năm 2023 và các quốc gia khác của EAEU cũng sẽ có sự tăng trưởng tương tự.
Bản Tuyên bố “Con đường kinh tế Á – Âu” đã nêu rõ các biện pháp nhằm tăng cường nỗ lực chung và xác định lĩnh vực hợp tác bổ sung như khí hậu, y tế và du lịch. Nội dung này được cụ thể hóa thông qua Nghị quyết về kế hoạch hành động thực hiện Tuyên bố “Con đường kinh tế Á – Âu”.
EAEU, được thành lập bởi Nga, Belarus và Kazakhstan vào ngày 29/5/2014, đã mở rộng với sự tham gia của Armenia và Kyrgyzstan vào năm 2015. Mục tiêu hàng đầu của EAEU là thống nhất chính sách thương mại, kinh tế, tài chính và thuế để đạt hiệu quả hội nhập kinh tế tối đa. Dù chỉ mới hoạt động trong thời gian ngắn hơn 10 năm, EAEU đã chứng tỏ triển vọng của một khối liên kết có tiềm năng với thị trường lớn và gần 175 triệu dân.
Theo các chuyên gia kinh tế, Nga, Belarus và Kazakhstan có ngành công nghiệp phát triển, tiềm năng lớn về nhân lực và văn hóa. Vị trí địa lý chiến lược của ba quốc gia này cho phép họ xây dựng những tuyến đường vận chuyển hậu cần thuận lợi không chỉ vùng lãnh thổ mình mà còn trên toàn cầu, kết nối với dòng chảy thương mại lớn của châu Âu và châu Á.
Hiện nay, EAEU đã có hơn 180 dự án với tổng vốn đầu tư hơn 300 tỷ USD. Một chương trình phát triển nông nghiệp cũng đã được chuẩn bị với hơn 170 dự án trị giá 16 tỷ USD.
Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định rằng EAEU ngày càng được củng cố thành một trung tâm độc lập và tự chủ của thế giới đa cực. Để thực hiện chiến lược Đại Á – Âu, EAEU đang mở rộng hợp tác với các đối tác khác như Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO).
Trong hội nghị lần này, EAEU đã ký kết thỏa thuận thương mại tự do toàn diện với Iran, mở ra cơ hội tăng cường trao đổi thương mại giữa hai bên. Trước đó, thương mại chung giữa EAEU và Iran đã tăng lên 6,2 tỷ USD vào năm 2022 từ 2,4 tỷ USD vào năm 2019. EAEU cũng đang đàm phán để hoàn tất một thỏa thuận ưu đãi với Ai Cập, đối tác chính trong thế giới Ả Rập.
Việc mở rộng hợp tác không chỉ tăng trưởng kinh tế của các quốc gia thành viên EAEU mà còn có tác động đáng kể đến cách thức vận hành của thị trường toàn cầu và ổn định tình hình kinh tế chung trên thế giới.
Nguồn: Báo điện tử Cao Bằng